Laurence Bergreen "Casanova. W świecie uwodziciela"

Autor: Laurence Bergreen

Tytuł: "Casanova. W świecie uwodziciela"

Tytuł oryginału: "Casanova. The world of a seductive genius"

Wydawnictwo: Znak Horyzont

Rok wydania: 2017

Liczba stron: 608

Nieważne, że w Paryżu pozostawił kobietę, która niedawno urodziła jego dziecko, nieważne, że negocjował właśnie warunki ślubu z inną Wenecjanką, w tamtej chwili interesowała go tylko hrabianka.

Taki właśnie był Giacomo Casanova. Libertyn, czerpiący z życia garściami. Miłośnik pięknych kobiet, dla którego każda sytuacja była dobra, żeby ubiegać się o względy którejś z nich. Często także kilku jednocześnie... Ale co tak naprawdę o nim wiemy, poza kilkoma stereotypowymi hasłami? Jeżeli ciekawi Was postać Casanovy, jego biografia autorstwa Laurence'a Bergreen'a może być dobrym wyborem. 

Giacomo Casanova był Wenecjaninem. To piękne, pełne tajemnic miasto było doskonałym tłem dla jego podbojów miłosnych. Ale działał nie tylko w Wenecji. Dużo podróżował, a dwadzieścia lat życia spędził na wygnaniu, nie mogąc powrócić do rodzinnego miasta po tym, jak najpierw został aresztowany, a potem uciekł z więzienia w dosyć brawurowy sposób. Mieszkał w Paryżu, Rzymie, Petersburgu, a nawet w Warszawie. Wszędzie, gdzie się pojawił, wdawał się w romanse - czasami przelotne, czasem trwające nieco dłużej - nigdzie jednak nie potrafił osiedlić się na stałe. Podobnie, jak nie mógł i nie chciał być związany tylko z jedną kobietą. Może oprócz tajemniczej Henriette, która wywarła na niego ogromny wpływ i która na zawsze pozostała w jego pamięci, choć los nie pozwolił im być razem (a może właśnie dlatego). 

Laurence Bergreen opierał się w dużej mierze na pamiętnikach samego Casanovy, liczących kilkanaście tomów. Dzięki nim, a także innym tekstom źródłowym, prześledził życie tego najsłynniejszego na świecie uwodziciela od niezbyt szczęśliwego dzieciństwa, przez burzliwą młodość, aż po ostatnie, dosyć spokojne lata. Autor często cytował urywki z pamiętników, wplatając je w swoją narrację. Uważam, że był to bardzo dobry sposób na przedstawienie życia Casanovy. Ale czasami opowieść stawała się nieco chaotyczna. W jednym akapicie Casanova był na przykład we Florencji, w kolejnym historia przenosiła się do Rzymu (bez żadnych wyjaśnień, jak i dlaczego). Czasem gubiłam się w mnogości nazwisk i wydarzeń. Szczególnie łatwo było pomylić ze sobą kobiety, w końcu było ich mnóstwo. Ale to już raczej wynik mojej nieuwagi i nieodpowiedniego skupienia podczas lektury (tak to jest, kiedy chce się pomyśleć o wszystkim i robić kilka rzeczy naraz;) Zdarzało się też, że zawodziła redakcja i trafiałam na takie zdania: Przy okazji wizyty spotkał się ze swoim bratem Giovannim, artystą, nie widział od dekady, a "miał około trzydziestu lat i uczył się w Rzymie u słynnego [Antona Raphaela] Mengsa" - ponurego malarza neoklasycystycznego, uciekł z Drezna do Rzymu podczas wojny siedmioletniej. Ogólnie autorowi należy się jednak uznanie za sposób przedstawienia dziejów Casanovy oraz za solidną pracę (wystarczy spojrzeć na bibliografię). Całość czytało się naprawdę dobrze. Tym bardziej, że podczas lektury okazało się, że Casanova nie był tylko i wyłącznie uwodzicielem, a jego przygody mogą stanowić materiał do napisania kilkunastu (co najmniej!) książek. 

Kiedy będziecie czytać tę biografię, może Was zdziwić i wprawić w osłupienie kilka rzeczy. Przede wszystkim oczywiście liczne i niesamowicie kontrowersyjne romanse Casanovy, łącznie z różnymi pikantnymi szczegółami (ale czyż nie na to liczymy, sięgając po podobną lekturę?). Odbiorcę może zaskoczyć również tło obyczajowe, czyli to wszystko co działo się w Europie w XVIII wieku. Nie wszyscy uświadamiają sobie, jak powszechne były niektóre zachowania, szokujące nawet współczesnych czytelników. Jeśli czytaliście wcześniej na przykład "Niebezpieczne związki", możecie mieć pewne pojęcie o temacie;)

Po tej lekturze zostanie mi w pamięci kilka rzeczy. Przede wszystkim to, że Casanova był nie tylko uwodzicielem, ale też awanturnikiem, hazardzistą, miłośnikiem książek. Zapamiętam też Wenecję, jego rodzinne miasto. Miasto, w którym z jednej strony panowały surowe prawa (na przykład ograniczenie kontaktu z cudzoziemcami), a które jednocześnie było areną niezliczonej ilości romansów i przeróżnych występków. A wszystko to w atmosferze tajemniczości. 

Biografia Casanovy to dobry wybór dla tych, których interesuje postać Giacomo - dziś będącego synonimem uwodziciela, kiedyś goniącego za uznaniem, próbującego przyćmić swoich słynnych braci. To także odpowiednia lektura dla wszystkich zainteresowanych Europą XVIII wieku, zwłaszcza jeżeli chodzi o mentalność żyjących wtedy ludzi. Tak czy inaczej, to fascynująca książka. 

Moja ocena: 4,5/6

Książka przeczytana w ramach mojego WYZWANIA CZYTELNICZEGO 2019, kategoria "Biografia kontrowersyjnej osoby"

_____________
Źródło zdjęcia: Photo by Ingeborg Gärtner-Grein on Unsplash